Đề bài: Phân tích tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long.
Xem thêm: 2 Dàn ý Phân tích truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa hay nhất
Bài giảng: Lặng lẽ Sapa – Cô Nguyễn Ngọc Anh (GV)
Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa được Nguyễn Thành Long sáng tác năm 1970. Lúc này miền Bắc đang trong thời kỳ xây dựng xã hội chủ nghĩa, là hậu phương lớn của miền Nam. Trong một chuyến đi điền dã dài ngày ở Lào Cai, được trực tiếp hòa mình vào cuộc sống lao động và chiến đấu của người dân nơi đây, tác giả đã viết nên tác phẩm này. Tác phẩm là lời khẳng định vẻ đẹp của người lao động và ý nghĩa của những công việc thầm lặng vì Tổ quốc.
Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa có cốt truyện rất giản dị, xoay quanh cuộc gặp gỡ ngắn ngủi giữa ông họa sĩ già, cô kỹ sư trẻ và chàng thanh niên làm công tác khí tượng trên đỉnh Yên Sơn. Qua tình huống đó, vẻ đẹp và phẩm chất của nhân vật dần được bộc lộ.
Mở đầu tác phẩm, khung cảnh Sa Pa vô cùng thơ mộng, trữ tình với những rặng đào, đàn bò cổ thụ rung chuông trên đồng cỏ ở thung lũng hai bên đường khiến lòng người phải ngẩn ngơ trước vẻ đẹp lạ lùng. điều kỳ diệu của vùng đất này. Những rặng thông xanh rung rinh trong nắng như những ngón tay bạc, những cây phượng tím với nắng vàng rực cháy rừng rồi tinh nghịch đẩy mây cuộn thành chùm, lăn trên vòm lá ướt. sương. Vẻ đẹp huyền ảo của những làn khói quyện với màu xanh mướt của cây cối đã tạo nên chất thơ, chất trữ tình cho tác phẩm. Đến với ngôi nhà nhỏ của chàng thanh niên, độc giả không khỏi ngỡ ngàng trước vườn hoa rực rỡ sắc màu: mẫu đơn, thược dược… dập dờn ong bướm. Thiên nhiên ở đây rất đa dạng và phong phú, là sự hòa quyện giữa vẻ đẹp thơ mộng với sự hùng vĩ.
Trong bức tranh thiên nhiên ấy, anh thanh niên hiện lên thật đẹp, mang trong mình những phẩm chất đáng quý, đáng trân trọng. Người trai trẻ làm việc trên đỉnh Yên Sơn quanh năm tháng năm mây phủ. Công việc của anh là đo gió, đo mưa, tính mây… hàng ngày dự báo thời tiết để phục vụ sản xuất và chiến đấu. Công việc của anh thầm lặng nhưng có ý nghĩa to lớn đối với sản xuất và chiến đấu.
Chàng trai trẻ trước hết là một người yêu cuộc sống say đắm. Tình yêu cuộc sống đó được thể hiện qua sự gắn bó, quan tâm chân thành của anh đối với những người xung quanh. Những ngày đầu đi làm, nhớ và thèm người nên anh đẩy một khúc gỗ qua đường để dừng xe. Hành động của anh thể hiện mong muốn được giao lưu, chia sẻ, trò chuyện với mọi người. Không chỉ vậy, những hành động nhỏ của anh như tặng củ xô thơm cho người lái xe, tặng hoa hay giỏ trứng cho những người lần đầu gặp mặt lại càng thể hiện rõ tình yêu thương, sẻ chia của anh với những người xung quanh. . Anh thanh niên có trái tim nhân hậu, biết yêu thương chia sẻ với mọi người. Trong cuộc sống cô độc, chỉ làm bạn với cỏ cây nhưng ông luôn thể hiện một tinh thần lạc quan. Anh trồng hoa trước nhà, nuôi gia súc để xua đi cuộc sống tẻ nhạt, buồn tẻ. Ông tổ chức cuộc sống gọn gàng, ngăn nắp khiến người nghệ sĩ không khỏi ngạc nhiên, sửng sốt. Không chỉ vậy, anh còn trau dồi kiến thức bằng cách đọc sách mỗi ngày. Tuy đời sống vật chất còn nhiều khó khăn, thiếu thốn nhưng chàng thanh niên đã biết vượt lên và tìm cách làm phong phú đời sống tinh thần của mình.
Vẻ đẹp và phẩm chất của anh thanh niên còn thể hiện ở việc anh là người sống có lí tưởng, say mê và có trách nhiệm với công việc. Anh còn trẻ nhưng không ngại buồn, chấp nhận sống và làm việc trên đỉnh núi cao mấy nghìn mét. Chắc hẳn anh phải có một tình yêu công việc nồng nàn mới chấp nhận và đủ sức vượt qua nỗi cô đơn để nhận nhiệm vụ thiêng liêng đó. Anh có những quan niệm rất đẹp về công việc và hạnh phúc: tôi và công việc là một cặp hay hạnh phúc của tôi là khi làm việc, dự báo thời tiết chính xác giúp nông dân sản xuất, giúp không quân bắn hạ máy móc. kẻ thù bay. Dù công việc gian khổ, có những lúc anh phải đi vệ sinh lúc 1h sáng, mưa gió không làm anh chùn bước, anh vượt qua gió lạnh để hoàn thành công việc của mình. Ông là người trung thực và có tinh thần trách nhiệm cao với nghề nghiệp. Tất cả những nét đẹp ấy đều bắt nguồn từ lý tưởng sống cao đẹp của Người: muốn góp phần vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Anh không cảm thấy cô đơn vì luôn có những đồng nghiệp đồng hành như kỹ sư vườn rau, nhân viên lập bản đồ sét. Tất cả họ đều kiên trì, bền bỉ và thầm lặng với công việc của mình. Anh thanh niên là đại diện tiêu biểu cho vẻ đẹp của những người đang âm thầm góp phần xây dựng cuộc sống mới cho quê hương, đất nước.
Bên cạnh nhân vật anh thanh niên, không thể không nhắc đến một họa sĩ với kinh nghiệm sống lâu năm và lòng yêu nghề tha thiết. Dù tuổi cao nhưng trước khi về hưu, ông vẫn muốn tìm lại cảm hứng nghệ thuật. Anh là người có tâm hồn nhạy cảm, ưa khám phá vẻ đẹp con người, con người Sapa. Người nghệ sĩ hội tụ đầy đủ những vẻ đẹp và phẩm chất của một họa sĩ chân chính. Ngoại hình của anh kỹ sư trẻ góp phần làm nổi bật vẻ đẹp của anh thanh niên nhưng cũng là nét vẽ không thể thiếu của vẻ đẹp con người mới. Cô mang trong mình lý tưởng cao đẹp, nhiệt huyết tuổi trẻ: bỏ lại tình yêu nhàm chán, xa gia đình, tình nguyện lên núi công tác. Cô ấy có một lòng dũng cảm phi thường. Bên cạnh đó, cũng phải kể đến người kỹ sư vườn su hào, người vẽ bản đồ tia chớp đã âm thầm cống hiến cho đất nước.
Tác phẩm được kể ở ngôi thứ ba, các nhân vật được nhìn nhận một cách khách quan, chân thực. Truyện có sự kết hợp giữa tự sự, miêu tả và bình luận làm cho tác phẩm thêm sâu sắc. Ngoài ra, tác phẩm còn thấm đẫm chất trữ tình, với ngôn ngữ nhẹ nhàng, giản dị, chân thực và đáng chiêm nghiệm.
Lặng lẽ Sa Pa là truyện ngắn giàu chất thơ trữ tình. Tác phẩm đã xây dựng thành công vẻ đẹp của thế hệ trẻ trong thời kỳ đất nước đang xây dựng cuộc sống mới mà tiêu biểu là anh thanh niên. Qua đó, tác phẩm khẳng định vẻ đẹp của người lao động và ý nghĩa của những hy sinh, cống hiến thầm lặng.
Xem thêm các bài văn mẫu phân tích và lập kế hoạch tác phẩm lớp 9:
Mục lục Biểu mẫu | Văn học hay 9 theo từng phần:
lang-le-sa-pa.jsp
Các chuyên đề lớp 9 khác
Danh Mục: Ngữ Văn
Web site: http://thpt-vinhdinh-quangtri.edu.vn/