Bài giảng: Hiền tài là nguyên khí – Cô Trương Khánh Linh (GV)

Đề bài: Suy nghĩ về bài viết của Thân Nhân Trung: Hiền tài là nguyên khí của quốc gia.

“Hiền nhân là nguyên khí của quốc gia” là đoạn trích trong bài “Văn khoa đỗ tiến sĩ khoa Nhâm Tuất niên hiệu Bảo Đại thứ 3” do Thân Nhân Trung biên soạn năm 1484 thời Hồng Đức.

Tác phẩm nói về việc lập bia khuyến tài. Tổ chức khoa thi 3 năm một lần là một bước quan trọng trong chính sách chiêu đãi và phát triển nhân tài dưới thời Lê Thánh Tông (từ năm 1463 trở đi, khoa thi tiến sĩ được tổ chức 3 năm một lần). nhưng quá trình sản xuất bia diễn ra chậm hơn. Đoạn trích có hai phần chính. Thứ nhất, tác phẩm trình bày vai trò của hiền nhân trong việc dựng nước: “Hiền nhân là nguyên khí của quốc gia”, kẻ sĩ là bậc hiền tài. Vì vậy, nhà nước thể hiện sự thận trọng trong việc tuyển chọn học giả, tôn trọng học giả bằng cách ban cho những ân huệ lớn như: “thăng quan, tiến chức”, yến tiệc…, nhưng đó là những biện pháp. quý giá. điều trị ngay lập tức. Việc lập bia là một trong những biện pháp cần thiết để động viên, khuyến khích nhân tài: Khắc tên tiến sĩ lên bia để ghi công lâu dài là một hình thức động viên, khuyến khích quan trọng. . Mặt khác, khi đã khắc tên vào bia thì kẻ sĩ phải ra sức làm việc để xứng đáng với tên lưu danh muôn thuở. Chủ trương dùng bia đá để khuyến khích tinh thần tự giác là chủ trương “trọng nam khinh nữ” của Nho giáo.

Trong một đoạn văn ngắn, tác giả đã thay đổi “điểm nhìn”, từ góc độ của một nhà lãnh đạo (như lệnh vua của tác giả điếu văn), khẳng định việc đào tạo và tuyển chọn nhân tài bao giờ cũng là một việc làm. của Đức Thánh Hoàng và Minh Vương”. Các biện pháp khuyến khích, trọng đãi người hiền tài được thực hiện thể hiện chính sách tích cực của Nhà nước đối với nhân tài. Đoạn văn này có chức năng ca ngợi triều Lê. Bản thảo của Đức Thánh Tông còn có chức năng gửi một thông điệp gửi đến hậu thế, có giá trị lâu bền như một chân lý: “người lãnh đạo phải chăm lo, trọng dụng người tài”.

Nhìn vào nho sĩ, tác giả phân tích quy luật tâm lý: Đặt bia nghĩa là “làm cho kẻ sĩ nhìn vào mà kính phục, rèn luyện thanh danh, ra sức phò vua”. Ngược lại, một Nho sĩ xuất thân nghèo khó, khi được triều đình tôn vinh, tất nhiên sẽ dốc hết sức mình để đền đáp “một nhà Nho sinh ra trong túp lều tranh, thân phận nhỏ nhoi mà được triều đình kính trọng biết bao. để làm gì?? Tôn trọng và cố gắng trả ơn?”.Một điểm nữa là nếu người qua đường nhìn thấy tên mình trên tấm bia “thiện nhiều, ác ngưng” thì không được làm điều xấu.

Xem thêm bài văn mẫu lớp 10: Hiền tài là nguyên khí của quốc gia

Bài tập SGK lớp 10 mới:

hien-tai-la-nguyen-khi-cua-quoc-gia.jsp

Giải bài tập lớp 10 theo sách bộ môn mới